In deze aflevering van Vitamine A staat de vraag centraal die steeds luider klinkt in de sector: overleeft de accountant de AI-revolutie. We zien hoe technologie, samenleving en regelgeving in hoog tempo veranderen en we leggen die drie verschillende perspectieven naast elkaar. Mona de Boer schetst dat AI inmiddels dagelijks werk is geworden, waardoor organisaties gedwongen worden kleur te bekennen. Zonder heldere waarden, kaders en risicobereidheid kunnen mensen AI niet veilig en zinvol gebruiken. Ze laat zien dat de EU AI Act vooral worstelt met het hoe en niet met het waarom. Veiligheid en ethiek blijven leidend, maar organisaties hebben meer tijd nodig om dit in te passen. Volgens haar wordt AI assurance een essentieel onderdeel van vertrouwen in de toekomst en groeit de relevantie van de accountant juist daardoor. Nart Wielaard neemt de luisteraar mee in het experiment van de Zero Person Company, een organisatie volledig gerund door AI-agents. Het experiment leert dat AI geen mensen vervangt, maar dat het anders georganiseerd moet worden dan we gewend zijn. Niet brede menselijke rollen nabootsen, maar processen ontleden in talloze kleine taken die agents betrouwbaar kunnen uitvoeren. Volgens Nart gaat de ontwikkeling snel, maar minder explosief dan vaak wordt voorspeld. Hij verwacht dat de accountant van de toekomst minder uitvoert en meer coacht en toezicht houdt op modellen. Met Marjan Heemskerk verschuift het perspectief naar de praktijk van ondernemers en accountants. Zij ziet dat ondernemers basisvragen steeds vaker eerst aan ChatGPT stellen. Dat hoeft geen bedreiging te zijn, zegt ze, maar vraagt wel om een verschuiving: van informatieverstrekker naar betekenisgever. Soft skills worden belangrijker dan alleen kennis. De accountant moet context bieden, duiden, meedenken en grenzen bewaken rondom privacy en verantwoord gebruik. AI kan helpen werk leuker, creatiever en efficiënter te maken, mits je de valkuilen kritisch blijft controleren. De rode draad door de drie gesprekken is duidelijk. AI verandert het werk, maar nog meer de manier waarop accountants waarde toevoegen. Het gaat om vertrouwen, verantwoordelijkheid, menselijkheid en het vermogen om technologie in goede banen te leiden. De accountant overleeft de AI-revolutie, maar wordt wel een ander soort professional.
In deze speciale aflevering die aansluit bij de Accountantsdag 2025 met als thema Reality Check, duikt Vitamine A opnieuw in de impact van kunstmatige intelligentie op het accountantsvak. Drie gasten, drie invalshoeken en één grote vraag: wat betekent AI voor het beroep, de organisatie en de mens achter de accountant.
Mona de Boer (PwC, Responsible AI) vertelt hoe AI inmiddels een dagelijkse realiteit is geworden en waarom organisaties nu moeten bepalen welke waarden ze hanteren. Ze bespreekt de betekenis van de EU AI Act en de opkomst van AI assurance als nieuw domein binnen het vertrouwen in technologie. Daarbij benadrukt ze dat de accountant geen terrein verliest maar juist aan belang wint.
Nart Wielaard neemt het publiek mee in het concept van de Zero Person Company, een experimentele organisatie die draait op agents in plaats van mensen. Het experiment laat zien dat AI geen mens kan kopiëren, maar dat processen op een fundamenteel andere manier ingericht kunnen worden. De accountant speelt daarin een rol als coach, toezichthouder en kwaliteitsbewaker van AI-gedreven processen.
Met Marjan Heemskerk verschuift de focus naar de dagelijkse praktijk van ondernemers. Zij ziet hoe AI basisvragen overneemt, maar vooral ruimte creëert voor een accountant die duidt, meedenkt en context biedt. Soft skills worden cruciaal. De uitdaging voor kantoren is om AI verantwoord in te zetten, medewerkers daarin mee te nemen en tegelijkertijd de verleiding van shortcuts te voorkomen.
De aflevering eindigt met een reality check die zowel technologisch als menselijk is. AI verandert veel, maar het fundament van het accountantsvak blijft overeind: vertrouwen, onafhankelijkheid en het vermogen om de werkelijkheid te duiden.
Vitamine A sprak eerder over AI. Esther Kox, Hakan Koçak en Nart Wielaard spreken ook op de Accountantsdag 2025, op 19 november 2025.
Accountantsdag 2025: http://www.accountantsdag.nl
Vitamine A #63 | AI als assistent, niet als autoriteit... In gesprek met Esther Kox
Vitamine A #62 | AI op kantoor: Twijfelen of toepassen? Met Hakan Koçak
Vitamine A #43 | Betrouwbare AI en verantwoording. Hoe doe je dat? Met Mona de Boer (PwC)
Vitamine A #34 | Wat betekent AI voor accountants die op zoek zijn naar waarheid?